De lijn van overgrootmoeder Nel Warmerdam staat nu ook op de site. Die lijn gaat terug de historie in. Maar eerst even pas op de plaats voor het gezin van Nel en natuurlijk haar echtgenoot Willem Prins.
Nel Warmerdam en Willem Prins (datum foto onbekend) |
Op 8 januari 1891, Nel is dan 20 jaar en Willem 23, trouwen zij in Voorhout. Kennelijk gaan zij in Lisse wonen, want binnen twee maanden na de huwelijksdatum wordt hun eerste kind, dochter Ka, daar geboren. Het volgend jaar komt zoon Huib, mijn grootvader, eveneens in Lisse ter wereld.
Hierna verhuizen ze naar Voorhout en blijven daar hun hele leven wonen. Hun andere 16 kinderen worden er geboren en het is de plaats waar ze beide kort na elkaar in 1928 en 1929 overlijden.
Binnen 21 jaar krijgt Nel 18 kinderen. Elf kinderen zullen hun ouders ruimschoots overleven en bereiken de middelbare of zelfs de hoogbejaarde leeftijd. De overige 7 kinderen sterven als ze nog zuigeling zijn.
naam
|
geboortedatum
|
kindersterfte
|
|
1
|
Ka
|
2 maart 1891
|
|
2
|
Huib
|
15 april 1892
|
|
3
|
Piet
|
19 september 1893
|
|
4
|
Bas
|
5
november 1894
|
20
januari 1896
|
5
|
Cornelis
|
6
november 1895
|
29
februari 1896
|
6
|
Mie
|
9 januari 1897
|
|
7
|
Berdina
|
15
juni 1898
|
30
augustus 1898
|
8
|
Cornelis
|
7
oktober 1899
|
19
juli 1900
|
9
|
Marie
|
18 oktober 1900
|
|
10
|
Nel
|
4
maart 1902
|
november
1902
|
11
|
Dina
|
7 juli 1903
|
|
12
|
Niek
|
16 september 1904
|
|
13
|
Nel
|
30
mei 1905
|
?
|
14
|
Cornelia
|
21
december 1906
|
28
februari 1907
|
15
|
Jan
|
24 maart 1908
|
|
16
|
Nel
|
4 juli 1909
|
|
17
|
Cor
|
24 december 1910
|
|
18
|
Pietje
|
23 september 1912
|
Waar de kinderen aan gestorven zijn kan ik niet achterhalen. Wel is in de 19-de eeuw vooral in Zuid-Holland en het zuiden van Noord-Holland de zuigelingensterfte enorm hoog. Tot op driekwart van de eeuw overlijdt vooral in de kuststreek 25% van de levend geboren kinderen voor hun eerste verjaardag. Naar het einde van de eeuw begint dat af te nemen tot rond 17% in de tijd dat Nel en Willem hun gezin stichten. Zij wijken met bijna 40% sterk af van het gemiddelde.
'The cottage madonna' - Josef Israël |
Geen borstvoeding kan aangevuld worden met het zilte water in de kuststreek, ontbreken van hygiëne, geringe kraamvrouwen- en zuigelingenzorg, besmettelijke ziekten en armoede in het algemeen.
Nel en Willem passen al te goed in het plaatje. Zij wonen in de kuststreek. Willem werkt als veldarbeider en bloemistenknecht, zij behoren dus tot de armere bevolkingsgroep. En zij zijn goed katholiek.
Verder lezen
Zuigelingensterfte per gemeente in Nederland - Peter Ekamer en Frans van Poppel
Zuigelingensterfte en geboorten in de 19e en begin 20e eeuw - P.E. Treffers
Sociaal-economische verschillen in zuigelingen- en kindersterfte in Nederland,1812-1912 - Frans van Poppel en Kees Mandemakers
Hoge kindersterfte in 18e / 19e eeuw - Marlies Witters